UZ Brussel noemt 2021 in digitaal jaarverslag het jaar van ‘Care4me’
Via 9 korte digitale hoofdstukjes blikt het UZ Brussel terug op het 2de coronajaar 2021. De rode draad van het jaarverslag is het grote belang van zorg dragen voor anderen én voor jezelf.
14 juni 2022
Dat covid-19 in 2021 eveneens een grote invloed heeft uitgeoefend op de zorg in het algemeen en dus ook op het UZ Brussel, spreekt vanzelf. Daarmee lag 2021 in het verlengde van 2020 en vormt er een soort tandem mee. Toch zijn er ook grote verschillen tussen beide jaren. In 2021 was corona geen nieuw en onbekend gegeven meer. Natuurlijk evolueerde de kennis over het virus en de consequenties van besmet-zijn nog, maar organisatorisch viel alles in de plooi. Er ontstond een zekere stabiliteit, de crisis werd gewoonte. Tegelijk bleef het opletten geblazen. De corona crisiscel van het UZ Brussel bleef zeer geregeld bijeenkomen om bij te sturen. 2021 betekende de overgang naar een nieuw normaal.
Meer dan in 2020, minder dan in 2019
De cijfers van 2021 vergelijken met 2020 en 2019 leert ook veel. In 2019 werden 413.937 raadplegingen genoteerd tegenover 369.482 in het eerste coronajaar 2020. Dat aantal steeg in 2021 met 3,5% tot 428.504 in vergelijking met 2019, dus tot meer dan voor covid-19. In de meeste andere activiteitendomeinen herneemt de activiteit in 2021 duidelijk, maar nog niet helemaal tot het niveau van voor corona. Met 27.859 meerdaagse opnames in 2021 steeg het aantal met 8,61% tegenover 2020 en daalde met 10,22% tegenover 2019. Zelfde trend m.b.t. de dagopnames: met 32.235 een stijging van 21,9% tegenover 2020 en een daling van 1,83% tegenover 2019. Of nog het aantal patiëntencontacten op de spoedgevallendienst: 78.842 in 2019, 61.486 in 2020 en 67.611 in 2021.
In 2020 konden de ziekenhuizen rekenen op steun vanuit de overheid omwille van het sterk verminderde activiteitsniveau. Dit is in 2021 niet meer het geval. We krijgen enkel nog een vergoeding voor de verhoogde kosten gelinkt aan de behandeling van covid patiënten. Niettegenstaande dit alles slaagde het UZ Brussel erin om ook in beide coronajaren 2020 en 2021 financieel positief af te sluiten.
Het belang van waardering blijft (en de werkdruk ook)
De druk op de zorgorganisaties bleef ook in 2021 zeer hoog. Een besmette patiënt vraagt meer en intensievere zorg. Covid vraagt dat zorg altijd in volledig beschermende kledij wordt gegeven, hetgeen zwaar weegt op de medewerkers. Er werd volop getest en voortdurend moest planning worden aangepast aan weer nieuwe beslissingen en situaties. Bedden en/of diensten werden gesloten, medewerkers werden naar andere diensten overgeplaatst, zieke medewerkers moesten worden vervangen, … Dit alles vroeg van iedereen een grote mentale flexibiliteit. De nood om de zorgmedewerkers doorlopend een hart onder de riem te steken en hen mentaal te ondersteunen bleef. N.a.v. corona werd Villa Samson omgedoopt tot Villa Veerkracht, een rustige plek buiten maar dichtbij het ziekenhuis waar de medewerkers steun en een luisterend oor vonden. Dat initiatief werd ook in 2021 verdergezet. Ook de kleine, veelbetekenende acties gingen door. Het bezoek van Koning Filip en Koningin Mathilde aan de afdeling Intensieve Zorg van het UZ Brussel stak in 2021 de medewerkers ook een hart onder de riem.
Ruimtelijke ambities niet gefnuikt door covid-19
De corona-epidemie gaf wellicht soms de indruk dat onze samenleving stilstond. Maar dat was in het UZ Brussel geenszins het geval. Ook in 2021 werden talrijke initiatieven genomen op het vlak van innovatie, zorgkwaliteit, patiëntenbeleving, dienstverlening, duurzaamheid, ... In 2020 en 2021 bleek het uitvoeren van het Ruimteplan van het UZ Brussel immuun voor covid-19, de werken gingen door. Meer nog, er werden grote stappen vooruitgezet. Het doel blijft: een zorgomgeving creëren die aangenaam en efficiënt is voor patiënt en zorgverstrekker. De coronajaren 2020 en 2021 hebben het UZ Brussel niet weerhouden om verder te investeren. In totaal werd in 2021 ongeveer 51 miljoen euro geïnvesteerd. Daarmee werden in 2020 en 2021 recordbedragen geïnvesteerd.
Handen tekort!
De crisis toonde in 2020 en 2021 ook aan hoe kwetsbaar de zorgsector is door het tekort aan zorgverstrekkers. Terwijl de zorgnood in het algemeen toeneemt, wordt het gebrek aan menskracht schrijnender. Het is niet zeer duidelijk of de ganse coronacrisis een positieve of negatieve weerslag heeft (gehad) op de aantrekkingskracht van zorgorganisaties als werkgever. Met 4.811 kandidaturen in 2021 scoorde het UZ Brussel in elk geval iets hoger dan in 2019 (4.738), in 2020 waren het er 6.169.
Onzekerheid troef
Het jaarverslag besteedt ook kort aandacht aan de toekomstige uitdagingen, in 2022 en daarna. Er is veel onzekerheid vandaag: hoge inflatie, oorlog in Europa, stijgende prijzen van energie en andere producten, en productschaarste. De nam de kostprijs van de nutsvoorzieningen is begin 2022 zienderogen toe: in de periode januari-februari werd in het UZ Brussel een meerkost van gas en elektriciteit genoteerd van 2,5 miljoen euro! De kost van gas was met 1,782 miljoen euro in 2021 31,1% hoger dan in 2020. Maar daarnaast volgt het UZ Brussel bijvoorbeeld ook de grote hervorming van de ziekenhuisfinanciering op de voet. Binnen deze zeer veranderende en onzekere context is het als organisatie een uitdaging om toch houvast te hebben en te houden.
Ontdek het volledige jaarverslag hier.
Karolien De Prez