UZ Brussel behandelt voor het eerst hartritmestoornis met niet-invasieve bestralingstechniek op basis van realtime beeldvorming
Het UZ Brussel heeft voor het eerst een patiënt met een hardnekkige en gevaarlijke hartritmestoornis, ventriculaire tachycardie (VT), succesvol behandeld met stereotactische radiotherapie-ablatie. Hierbij wordt het probleemgebied in het hart heel precies bestraald op basis van realtime beeldvorming om zo het foutieve ritme te onderbreken. Deze techniek, die tot nu toe vooral in de oncologie werd toegepast, biedt een volledig niet-invasief alternatief voor patiënten bij wie zelfs de meer geavanceerde behandelingen tekortschieten. De patiënt stelt het goed en heeft het ziekenhuis verlaten.
Ventriculaire tachycardie (VT) is een ernstige en potentieel levensbedreigende hartritmestoornis. Vaak ontstaat deze hartritmestoornis doordat littekens in het hart de elektrische signalen in een lus blijven rondsturen. De eerste stap in de behandeling bestaat meestal uit het behandelen van de onderliggende hartziekte en het plaatsen van een implanteerbare defibrillator (ICD) om plotse hartdood te voorkomen. Voor hardnekkige of terugkerende VT bestaat de behandeling uit medicatie en katheterablatie.Katheterablatie maakt gebruik van radiofrequentie of van door gebruik van korte elektrische pulsen (pulsed field ablatie) om littekenweefsel te creëren en zo de foutieve elektrische signalen te blokkeren. Hoewel dit vaak succesvol is, kan dit soms leiden tot een heroptreden van de ritmestoornis binnen zes maanden na een eerdere ablatie, bijvoorbeeld door uitgebreide littekenweefsel of een diepgelegen probleemgebied.
Nood aan alternatieve, minder belastende behandelingen
Stereotactische radiotherapie gebruikt stralingsenergie om heel precies het probleemgebied in het hart te behandelen, terwijl gezond weefsel zoveel mogelijk gespaard blijft. Het doel is om via de bestraling het foutieve ritme te onderbreken. Omdat de procedure volledig niet-invasief verloopt, worden de procedure gerelateerde risico’s voor de patiënt aanzienlijk verminderd.
Prof. dr. Andrea Sarkozy, cardioloog in het Heart Rhythm Management Center van het UZ Brussel: “Voor patiënten die onvoldoende baat hebben bij zelfs met de nieuwste katheter gebaseerde therapieën, opent deze behandeling een nieuw perspectief. Het feit dat we de hartritmestoornis kunnen aanpakken zonder katheters of chirurgie, kan de levenskwaliteit van een kwetsbare groep patiënten sterk verbeteren.”
Precisie door samenwerking
Prof. dr. Thierry Gevaert, adjunct-diensthoofd radiotherapie aan het UZ Brussel:
“Een bijzondere uitdaging bij bestraling is dat het hart voortdurend beweegt door zowel de hartslag als de ademhaling. Dankzij geavanceerde beeldgestuurde radiotherapie die deze beweging kunnen volgen, kan de straling toch tot op de millimeter nauwkeurig worden toegediend. Deze techniek toont hoe de kennis uit de oncologie ook in de cardiologie kan worden ingezet. Door disciplines te verbinden, maken we een behandeling mogelijk die zowel doeltreffend als patiëntvriendelijk is.”
Die precisie is mogelijk door de samenwerking tussen het Heart Rhythm Management Centre en de dienst Radiotherapie. Cardiologen brengen met anatomische en elektrische informatie het probleemgebied in kaart via een mapping en navigatiesoftware die de abnormale hartritmes in kaart brengt, de elektrische prikkels blokkeert en real-time feedback geeft. Radiotherapeuten berekenen en richten vervolgens de optimale dosis straling.
Stap vooruit in patiëntenzorg
Met deze eerste succesvolle toepassing wordt een belangrijke stap gezet naar een nieuwe behandeloptie voor ventriculaire tachycardie. Het UZ Brussel wil de techniek verder verfijnen en evalueren om ze in de toekomst breder beschikbaar te maken voor patiënten die vandaag weinig alternatieven hebben.
Karolien De Prez